رسوب شناسی
هدا باوی؛ سید رضا موسوی حرمی؛ محمد حسین محمودی قرائی؛ حامد زندمقدم؛ اسدالله محبوبی؛ محمدرضا توحیدی
چکیده
الگوی تفکیک زمین‌شیمیایی و رفتار محیطی عناصر کمیاب خاکی(REE∑) در 5 سامانه مختلف رسوبی مرتبط با معدن مس درآلو مورد بررسی قرار گرفته‌است. برای این منظور، غلظت کل و الگوی تفکیک عناصر REE∑ با استفاده از هضم چند اسیدی و روش استخراج گزینشی mBCR (Modified Community Bureau of Reference, European Commission) مشخص شد. الگوهای بهنجارسازی (نرمالیزاسیون) غلظت کل عناصر ...
بیشتر
الگوی تفکیک زمین‌شیمیایی و رفتار محیطی عناصر کمیاب خاکی(REE∑) در 5 سامانه مختلف رسوبی مرتبط با معدن مس درآلو مورد بررسی قرار گرفته‌است. برای این منظور، غلظت کل و الگوی تفکیک عناصر REE∑ با استفاده از هضم چند اسیدی و روش استخراج گزینشی mBCR (Modified Community Bureau of Reference, European Commission) مشخص شد. الگوهای بهنجارسازی (نرمالیزاسیون) غلظت کل عناصر REE∑ بر اساس متوسط ترکیب شیل آمریکای شمالی (NASC) و پوسته قاره‌ای بالایی(UCC) رسم شده‌اند. روند کلی تغییرات غلظت در 5 سامانه رسوبی تا حدود زیادی مشابه یکدیگر و غلظت عناصر LREE بالاتر از عناصر HREE است. تنها نمونه برداشت شده از زیر دامپ سنگی- که حاوی عناصر شسته‌شده سولفیدی است- الگوی متفاوت با سایر نمونه‌ها و الگوهای استاندارد نشان می‌دهد. بر خلاف تغییرات غلظت عناصر REE∑، غنی‌شدگی بیشتری در HREEs نسبت به LREEs دیده می‌شود. این الگوی تغییرات غنی‌شدگی مطابق با تمایل بالاتر HREEs نسبت به LREEs برای تحرک در طول هوازدگی و اکسیداسیون است. الگوی تفکیک زمین‌شیمیایی عناصر REE∑ در نمونه‌های رسوب طبیعی و حاوی اکسیدهای آهن و منگنز عمدتا تحت سلطه کسر باقیمانده است. با کمال تعجب، با توجه به شرایط متفاوت تشکیل و پایداری در نمونه‌های برداشت شده از مسیر آبراهه‌های منشعب از معدن، نهشته‌های تبخیری و رسوبات شسته‌شده از دامپ سنگی، الگوی تفکیک عناصر REE∑ عمدتا با دو بخش محلول در اسید و کسر قابل احیا کنترل می‌شود. مطابق با روندهای غنی‌شدگی، روند تحرک و زیست‌دسترس‌پذیری از LREEs به HREEs با یک شیب صعودی افزایش می‌یابد. این نتایج نشان می‌دهد که گونه‌زایی، الگوی تفکیک زمین‌شیمیایی و رفتار محیطی برایREE∑ بدون در نظر گرفتن عوامل محیطی کلیدی به عدم درک و یا حتی تفسیر اشتباه می‌انجامد. نتایج این مطالعه می‌تواند به عنوان مرجعی در سامان‌دهی توسعه معدن و برنامه‌ریزی مناسب زیست‌محیطی معدن مس درآلو مورد استفاده قرار گیرد.
